Voorwoord
Alweer een jaar voorbij zeggen wij luchtig als een nieuw jaar zich aandient of wij een mijlpaal bereiken. Wij realiseren ons dan hoe snel de maanden gaan en de dagen door onze vingers glippen. Wat een voorrecht dat wij voor een belangrijk deel, schijnbaar achteloos, door het jaar gaan, zonder dat wij gestoord worden door een indringende bewuste gebeurtenis.
Veel Rwandezen kunnen zich dat niet veroorloven. In Rwanda en ver daarbuiten moeten zij altijd, bewust, op hun hoede zijn. Opletten wat je zegt, met aandacht je woorden kiezen over het regiem, bedenken tegen wie je wat zegt, zorgvuldig kiezen wie je vrienden zijn, realiseren wie je vijand is, oppassen wanneer je de straat op gaat.
Ogenschijnlijk achteloos door het leven gaan is niet weggelegd voor menig Rwandees. Niet in Rwanda en ook niet ver daarbuiten. Het is niet weggelegd voor Victoire Ingabire en ook niet voor haar moeder Thérèse Dusabe. Niet voor de tienduizenden vluchtelingen uit Rwanda aan de grens met Congo en niet voor de vertrouwelingen van Victoire in deze wereld. Zij moeten altijd oppassen en bewust hun keuzes maken want anders volgt, vervolging, intimidatie, aanhouding, gevangenschap, verdwijning, dood.
Zo lang Rwandezen niet (ogenschijnlijk) ongedwongen en achteloos door het leven kunnen gaan zullen de activiteiten van de FFDR, van activisten, journalisten, advocaten en politici en vele anderen nodig zijn. Ook in 2024 zullen wij daarom aandacht blijven vragen voor de politieke situatie in Rwanda en voor Victoire en iedereen die haar steunt.
maart 2024,
Frans Zwanenburg, voorzitter
Doelstelling
De stichting FFDR (Foundation for Freedom and Democracy in Rwanda) is in 2009 opgericht. Zij heeft tot doel samen te werken met en steun te verlenen aan personen en organisaties die:
• vrijheid, verdraagzaamheid en gerechtigheid in Rwanda bevorderen,
• de sociale en economische stabiliteit van Rwanda bevorderen,
• de Rwandese bevolking informeren over staatsinrichting, politiek, burgerrechten en -plichten,
• open, transparante en democratische verkiezingen in Rwanda mogelijk maken.
De stichting werft daarvoor fondsen in Nederland en daarbuiten. De stichting beoogt niet het maken van winst. Het bestuur heeft zich tot taak gesteld om financiële middelen te verwerven voor proces- en publiciteitskosten. Zij zet zich in om de situatie van Victoire Ingabire zo breed mogelijk onder de aandacht te brengen en zal zich beperken tot de humanitaire kant van de zaak van Victoire.
Bestuur
Frans Zwanenburg is voorzitter van de FFDR: verslaggeving en correspondentie worden waargenomen door Marianne Vink; Régine Uwineza is naast penningmeester ook postadres, Clément H. ondersteunt het bestuur op het gebied van de Sociale Media.
Ontwikkelingen rond Victoire
Zoals ieder jaar is Victoire heel erg blij met alle kerstkaarten die zij krijgt vanuit Nederland. Victoire is veel alleen. Mensen in haar directe omgeving worden vroeg of laat benaderd door de politie/ inlichtingendienst. Het bezoek van familie uit Nederland tijdens de zomer geeft haar afleiding. Op 11 mei 2024 wordt Thérèse 80 jaar. Victoire gaat een visum aanvragen om hierbij aanwezig te kunnen zijn. Victoire heeft regelmatig contact met de Nederlandse Ambassade in Kigali. Tijdens de herdenking van de genocide die in1994 plaatsvond, start er een lastercampagne tegen Victoire en Thérèse.
De politie in Rwanda laat weten dat de journalist John Ntwali om het leven is gekomen bij een verkeersongeluk. Trouw meldt hierover op 21 januari 2023. De doodsoorzaak is onduidelijk. Ntwali was een kritisch journalist en dan ben je in Rwanda je leven niet zeker: je wordt vermoord, komt in de gevangenis of je wordt vermist. De vrouw die jarenlang in de gevangenis eten bracht bij Victoire, is overleden na een normale bevalling. Victoire heeft het er erg moeilijk mee dat vertrouwelingen wegvallen. Over het plan om vluchtelingen vanuit Engeland te transporteren naar Rwanda geeft Victoire meerdere interviews waaronder met NPO Radio 1. Zij wordt door de Engelse Rechtbank gehoord inzake deze plannen. (In Denemarken heeft de oppositie het transporteren van vluchtelingen kunnen tegengehouden.) In Engeland wordt een noodwet gemaakt om asielzoekers toch te kunnen transporteren naar Rwanda. Wij zijn bezorgd of Nederland gaat volgen.
Victoire geeft ook een interview bij BBC News “Hardtalk” met Stephen Sacur waarin zij de kans krijgt om veel te zeggen. Op de vraag van mr. Sacur of zij spijt heeft van alle opofferingen in haar strijd voor democratie antwoordt zij dat zij geen spijt heeft, nergens van. Inmiddels is zij de enige in de oppositie die nog iets durft te zeggen. Anderen zijn voorzichtiger omdat hun familie dan gevaar loopt.
De Victoire Ingabire Prijs 2023 wordt in Brussel uitgereikt op zaterdag, 4 maart aan een Congolees activist die nu in de USA woont, aan de vermoorde journalist Ntwali en aan een groep Rwandese activisten. President Kagame wordt in Afrika steeds minder uitgenodigd voor bijenkomsten van de Afrikaanse leiders. Zo is hij er niet bij als in Amerika alle presidenten van Afrika elkaar ontmoeten.
Activiteiten
Thérèse Dusabe, moeder van Victoire:. Het Europes Hof draagt in 2022 de Nederlandse Overheid o p een regeling te treffen met Thérèse. De Nederlandse Staat heeft vóór 16 januari 2023 niets gedaan en moet nu voor 13 april 2023 bij het Europese Hof de reden opgeven waarom het paspoort van Thérèse is ingenomen. De staat gaat in Hoger Beroep. Thérèse heeft een nieuwe ID-kaart aangevraagd omdat de huidige op 6/4 verloopt. De nieuwe ID-kaart is weer een jaar geldig.
Thérèse heeft problemen met de Belastingdienst die niet op de hoogte is van de stand van zaken. Men gaat er van uit dat zij geen recht heeft op uitkeringen en toeslagen. De Rechtbank stelt dat de Belastingdienst de eigen verantwoordelijkheid moet nemen.
Op de hoorzitting op 4 oktober vraagt de advocaat om een oplossing in de spreidstand: Thérèse wordt niet uitgeleverd (als moeder van Victoire is haar leven niet veilig) maar ze mag ook niet in Nederland verblijven. De rechter is hiervoor niet ontvankelijk. De advocaat gaat in beroep.
Gabriel Niyitegeka, zwager van Victoire: Gabriël op 24/1/2023 stuurt de IND een brief met excuses dat er zo lang niets is gebeurd. Gevraagd wordt of er nog nieuwe/aanvullende informatie is en of er behoefte is aan een nieuwe hoorzitting. Na maanden komt de uitspraak dat Gabriël schuldig is bevonden, ook al was hij destijds niet aanwezig bij de vergadering van militairen die hem ten laste is gelegd. De advocaat gaat in beroep.
Pierre Karangwa: Pierre zit nog steeds vast. Het Hoger Beroep is op 21.3.2023. Nadat de rechtbank uitstel vraagt omdat er meer tijd nodig is, komt de uitspraak dat Pierre onschuldig is, hij is vrij en mag naar huis. Helaas is de vrijheid van korte duur. In het najaar wordt Pierre opnieuw gearresteerd nadat het OM samen met de politie in Rwanda op zoek is gegaan naar nieuwe getuigen. Hij moet in detentie zijn zaak afwachten. De IND is in hoger beroep gegaan. Net als in alle andere zaken waarin de Rechtbank vaststelt dat verdachten onschuldig zijn aan de tenlastelegging en dus worden vrijgesproken.
Koninklijke Nederlandse Wieler Unie Na diverse pogingen lukt het ons een afspraak te maken met de directeur van de KNWU en de voorzitter van het bestuur over het WK-wielrennen in 2025. Het is een plezierig en informatief gesprek. Men ziet geen noodzaak voor een vervolg-contact. Onze zorg over de mensenrechten worden doorgesproken met NOC/NSF en genoteerd. Men heeft ook contact gehad met mensen uit Rwanda en die stimuleren juist om naar dit prachtige land te komen, “een geweldige omgeving om te koersen”. Wij antwoorden dat wij door gaan met het onder de aandacht brengen van het WK-wielrennen 2025 in relatie tot mensenrechten, geen persvrijheid, geen oppositie. We starten met het maken van korte kritische filmpjes over het WK-wielrennen. De filmpjes worden verspreid via de sociale media en staan op onze website.
Voorlichting
Het informatiebulletin verschijnt dit jaar 4 keer. Het wordt gestuurd aan belangstellenden, Hart van Holland, Omroep Zuidplas en de kerken in Zevenhuizen/Moerkapelle, Oegstgeest en Katwijk. Demonstratie op het Plein in Den Haag De eerste helft van 2023 staan we op het Prinses Irenepad op 26/1, 9/2, 23/2, 9/3, 23/3, 20/4,11/5, 25/5, 8/6 en 22/6. Het effect van onze aanwezigheid op het Prinses Irenepad lijkt gering, de controles van de politie worden minder vriendelijk en politici zien we nauwelijks. Terwijl dat de reden is waarom we er staan. We besluiten te kiezen voor demonstratie als daar een specifieke aanleiding voor is. Na de zomervakantie gaan we op een andere manier actie voeren en zullen daarvoor vanaf september de politiek directer benaderen voor een gesprek. Ook voor afspraken met beleidsmedewerkers staan we open.
Politiek en Media
We sturen regelmatig brieven naar verschillende politieke partijen. Meestal krijgen we geen reactie. Zoals naar Mirjam Bikker, CU, opvolger van de heer Segers. We sturen informatie over de FFDR en de situatie in Rwanda. Naar alle fracties in de Tweede Kamer en de Vaste Kamercie bui. zaken inzake het vluchtelingentransport. Aan diverse Vaste Kamercommissies over de lastercampagne die gaande is in Rwanda en waarbij Victoire en Thérèse worden aangevallen. Ook geen reactie van de politiek op onze brief inzake afwijzing asielaanvraag Thérèse. We sturen brieven naar diverse partijen met het verzoek om een afspraak te maken. Tot nu toe is het daar niet van gekomen. Overheid en HRW: er verschijnt een Ambtsbericht (Rijksoverheid/Thematisch ambtsbericht Rwanda juni ’23) en een uitgebreid rapport van Human Rights Watch over Rwanda: Join us or die. Het is een erkenning van al het leed en geeft aan hoe complex de situaties zijn. Bij contact met politieke partijen verwijzen wij naar beide berichten. Er is een nieuwe contactpersoon bij het Min.van Bui.Zaken/GroteMerengebied. Mw. Fatima Osman neemt de werkzaamheden over van de heer Sutton.
Crèche Intango Er is weinig contact mogelijk. De crèche ligt vlakbij de grens met Congo en dat is midden in het conflictgebied waar nog steeds wordt gevochten. Hierdoor kunnen mensen niet naar hun werk in Congo of naar de markt om hun spullen te verkopen. Ze zitten werkeloos thuis en geen inkomen betekent hier dat er nauwelijks iets te eten is.
De kinderen komen daarom van 09.00 – 17.00 uur naar de crèche. Voorheen begonnen ze om 08.00 uur en gingen om 12.00 uur naar huis als daar opvang was. In de pauze om 12.00 uur wordt nu geprobeerd voor ze te koken en daarna kunnen ze slapen. De ruimte is beperkt maar het lukt de begeleidsters om alle kinderen een plekje te geven op de grond. Er zijn ruim 100 kinderen. Op de website zetten we wat foto’s en een filmpje van de crèche.
We doen een aanvraag voor een donatie bij de Tweede kanswinkel in Moerkapelle voor een bijdrage in de kosten van de renovatie van het gebouw. Helaas komen wij daar niet voor in aanmerking omdat wij geen ANBI-geregistreerde instelling zijn.
Voorlichting
Het informatiebulletin Victoire verschijnt dit jaar 4 keer. Het wordt gestuurd aan belangstellenden, Hart van Holland, Omroep Zuidplas en de kerken in Zevenhuizen/Moerkapelle, Oegstgeest en Katwijk.
Sociale Media
Website: Clément houdt de website bij. Alle informatie die van belang is wordt op de site gezet: onze activiteiten, reportages, films, belangrijke berichten uit de pers, boeken over Rwanda, petities etc.
Financiën Dankzij de donateurs zijn wij in staat ons financiële steentje bij te dragen voor de missie van Victoire Ingabire en voor haar veiligheid. Daarnaast vragen wij vrijwillige bijdragen/donaties voor de crèche Intango.
Contact
Stichting FFDR
Celebesstraat 28
2341 XJ Oegstgeest
Email: info@ffdr.nl
Website: www.ffdr.nl
Facebook: ffdr
Instagram: @ffdr.nl
Vergaderingen
Het bestuur komt in het verslagjaar zeven keer bijeen: 30 januari ,6 maart, 24 april, 10 juli, 21 augustus, 16 oktober en 11 december. Daarnaast is er veel contact en overleg via app, e-mail of telefonisch.
Financiën
De Stichting heeft een bankrekening specifiek voor steun aan Victoire Ingabire (publiciteits- en proceskosten). Deze rekening wordt ook gebruikt voor donaties voor de crèche Intango in Kigali.